دیدار رو در رو جو بایدن و شی جین‌پینگ در روز دوشنبه برای اولین‌بار

هر دو طرف گفتند بعید است که این نشست به پیشرفت‌های سیاسی عمده‌ای منجر شود.

اما مشاوران آقای بایدن گفتند که امیدوارند این امر به بهبود ارتباطات و ایجاد انتظارات در مورد مسائل مهم بین دو قدرت، از جمله اختلافات آنها بر سر تایوان، روابط چین با روسیه و آزمایش‌های موشکی اخیر کره شمالی کمک کند.

این اولین دیدار حضوری رهبران از زمان ریاست‌جمهوری آقای بایدن خواهد بود، اگرچه این دو در زمانی که به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور کشورهای متبوع خود خدمت می‌کردند، تعاملات گسترده‌ای داشتند. این مذاکرات در اندونزی، جایی که هر دو در اجلاس سران ۲۰ اقتصاد بزرگ شرکت می‌کنند، برگزار خواهد شد.

پرزیدنت بایدن یکشنبه گفت: من او را خوب می‌شناسم. او هم مرا می‌شناسد. ما فقط باید بفهمیم که خطوط قرمز کجاست.

روابط بین ایالات متحده و چین از زمان سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در ماه اوت به تایوان، پرتنش بوده است. پکن آن دیدار را دلیلی بر حمایت واشنگتن از تایوان در مقاومت در برابر هدف حزب کمونیست برای اتحاد نهایی می‌دانست. موضوع تایوان و همچنین جنگ در اوکراین احتمالاً در جلسه روز دوشنبه مطرح خواهد شد.

درحالی‌که آقای بایدن برای تقویت مخالفت جهانی با تجاوز روسیه تلاش می‌کند، چین روابط نزدیک خود را با مسکو حفظ کرده است.

ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، روز جمعه در یک کنفرانس خبری عادی گفت:

«روابط چین با روسیه مستحکم است».

چین به همکاری با روسیه برای پیشبرد روابط دوجانبه در مسیر ثابتی ادامه خواهد داد.

آقای ژائو گفت که پکن امیدوار است دیدار بین روسای جمهور «راه درست روبه‌جلو برای روابط دوجانبه» ایجاد کند. اما، او افزود، مقامات چینی قاطعانه از حاکمیت، امنیت و منافع توسعه دفاع خواهند کرد.

اگرچه هر دو طرف به دنبال کاهش انتظارات بوده‌اند، اما تحلیلگران سیاسی می‌گویند که روسای جمهور می‌توانند از نظر سیاسی در موقعیت بهتری برای یافتن زمینه‌های مشترک قرار داشته باشند.

آقای بایدن پس از آن که دموکرات‌ها متوجه شدند که اکثریت خود را در سنا پس از انتخابات میان‌دوره‌ای هفته گذشته حفظ خواهند کرد، با آقای شی دیدار خواهد کرد. آقای شی اخیراً از کنگره حزب کمونیست باقدرت بیشتری نسبت به هر رهبر چینی در یک نسل ظاهر شد.

متیو پی گودمن، معاون ارشد مرکز استراتژیک و بین‌الملل گفت: «من فکر می‌کنم سوال این است که آیا دو طرف، ایالات متحده و چین، با یک چارچوب ذهنی آشتی‌جویانه‌تر وارد این رویارویی خواهند شد یا خیر. او گفت این دیدار می‌تواند همکاری در مقابله با مسائلی مانند تغییرات آب‌وهوا و بیماری‌های همه‌گیر را افزایش دهد.»

وانگ ون، رئیس اجرایی موسسه مطالعات مالی چونگ یانگ در دانشگاه رنمین چین، گفت:

رهبران دو کشور می‌توانند از نشست روز دوشنبه برای نشان‌دادن تعهد به جهان مبنی بر اینکه مایلند مسائل دشوار را از طریق مذاکره صلح‌آمیز حل‌وفصل کنند، استفاده کنند. او گفت که رهبران همچنین باید به اجماع بر سر ترویج گفتگوها برای پایان‌دادن به جنگ در اوکراین دست یابند.

هفته گذشته، آقای بایدن در واشنگتن گفت که او «به دنبال رقابت با چین است، نه درگیری»، اما هشدار داد که هیچ امتیاز اساسی نخواهد داد.

به گفته افراد آشنا، ایالات متحده همچنان در حال بررسی این است که آیا تعرفه‌ها بر کالاهای چینی را کاهش دهد یا خیر، و علی‌رغم انتظارات قبلی که ممکن است در تابستان انجام شود، امسال تصمیم نهایی گرفته نخواهد شد. در همین حال، ایالات متحده با اعمال محدودیت‌های صادراتی جدید بر نیمه‌هادی‌های پیشرفته و تجهیزات تولید تراشه در تلاش برای جلوگیری از پیشرفت فناوری آمریکایی در قدرت نظامی چین، مقامات چینی را خشمگین کرد.

به گفته مقامات خزانه‌داری، جانت یلن، وزیر خزانه‌داری این هفته در دیدار با مقامات چینی قصد دارد توضیح دهد که اقداماتی مانند کنترل نیمه‌هادی‌ها مبتنی بر نگرانی‌های امنیت ملی است، نه تلاش ایالات متحده برای زانو زدن اقتصاد چین. خانم یلن گفت: ایالات متحده باید به بازخورد چین گوش دهد. اگر آنها نگران اقداماتی هستند که ما انجام داده‌ایم، ما باید گوش کنیم که آیا عواقب ناخواسته‌ای داشته است؟

در بیشتر سال جاری، خانم یلن از شرکت‌ها خواسته است تا وابستگی خود به چین را کاهش دهند و زنجیره‌های تامین را به کشورهایی که متحد نزدیک‌تر با ایالات متحده هستند، تغییر دهند – فشاری که «رفاقت‌سازی» نامیده می‌شود. خانم یلن قبل از پرواز به اندونزی برای اجلاسی در هند بود، قدرتی نوظهور که نسبت به ظهور چین نیز محتاط است.

او گفت: ایالات متحده نباید برای محصولات حیاتی مانند پنل‌های خورشیدی و باتری‌های وسایل نقلیه الکتریکی به چین متکی باشد. اما او به‌دشواری جداسازی کامل دو اقتصاد بزرگ جهان اذعان کرد. ما در تلاش برای پایان‌دادن به تجارت خود با چین نیستیم. ما در مورد امنیت زنجیره تامین و تمرکز وابستگی به چین مشکلاتی داریم.

آقای بایدن روز یکشنبه پس از سفر به پنوم پن، کامبوج، وارد بالی می‌شود، جایی که در یک سری اجلاس با کشورهای جنوب شرق و شرق آسیا شرکت کرد.

مقامات آمریکایی در این نشست‌ها ابتکارات اقتصادی و دریایی جدیدی را مطرح کردند و به دنبال معرفی ایالات متحده به‌عنوان وزنه تعادلی در برابر چین بودند که روابط قوی با کشورهای جنوب شرقی آسیا دارد.

روز یکشنبه، آقای بایدن با رهبران ژاپن و کره جنوبی دیدار کرد و درباره آزمایش‌های موشکی کره شمالی که منطقه را متزلزل کرده است، گفت‌وگو کرد.

پیش از آن جلسه، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، گفت که آقای بایدن به آقای شی می‌گوید که کره شمالی نه‌تنها تهدیدی برای سه کشور بلکه در سراسر منطقه است.

در جریان مبارزات انتخاباتی و در سخنرانی‌های رسمی، آقای بایدن مرتباً تاریخ دیدار خود را با آقای شی تبلیغ می‌کرد و استدلال می‌کرد که او موقعیت منحصربه‌فردی برای مذاکره با همتای چینی خود دارد. نشست روز دوشنبه آزمایشی اولیه است برای فهمیدن اینکه آیا روابط شخصی رهبران نتیجه خواهد داد یا خیر.

درحالی‌که آقای بایدن از زمان تصدی پست ریاست‌جمهوری پنج بار با آقای شی صحبت کرده است، اما دستیاران رئیس‌جمهور ایالات متحده گفتند که هیچ جایگزینی برای ارتباط چهره‌به‌چهره وجود ندارد.

آقای سالیوان گفت: این فقط گفتگو را از نظر استراتژیک به سطح متفاوتی می‌برد و به رهبران این امکان را می‌دهد تا با جزئیات عمیق‌تر آنچه را که هر یک از آنها از نظر اهداف و اولویت‌های خود می‌بینند بررسی کنند.

منبع