لیکوئید استیکینگ (Liquid Staking) چیست؟ 3 پروژه فعال در این حوزه که باید بشناسید

لیکوئید استیکینگ مشتقات (Derivatives Liquid Staking) آخرین موضوع پربحث در فضای امور غیرمتمرکز مالی (DeFi) هستند که روش جدیدی برای کسب بازدهی از دارایی‌های کریپتو به شما ارائه می‌دهند.

در این مقاله، همه چیزهایی را که باید در مورد لیکوئید استیکینگ مشتقات در اتریوم بدانید، از جمله نحوه عملکرد آن‌ها، نحوه کسب درآمد از آن، خطرات و پاداش‌های احتمالی و نحوه شروع را بررسی خواهیم کرد.

لیکوئید استیکینگ چیست؟

با رویداد اخیر ادغام ETH 2.0، که به عنوان «The Merge» شناخته می‌شود، اتریوم به یک زنجیره اثبات سهام تبدیل شد و به کاربران اجازه می‌دهد اتر (ETH) را برای ایمن کردن شبکه استیک کنند و برای این کار پاداش دریافت کنند که انتظار می‌رود بین 3 تا 6 درصد در سال بازدهی داشته باشد.

این مدل امنیتی اتریوم را به شدت تغییر داده است – که پیش از این تحت مدل اثبات کار بود و فقط ماینرهای متخصص می‌توانستند پاداش دریافت کنند.

پس از رویداد ادغام، اکنون هرکسی می‌تواند اتر خود را با هر ولیدیتوری استیک کند و برخی از جوایز را کسب کند.

با این حال ادغام تنها یکی از مراحل تکامل اتریوم به اثبات سهام بود؛ زیرا کاربران قادر به برداشت اتر استیک شده‌ی خود نیستند. مرحله بعدی ارتقای پیش روی شانگهای است.

ارتقا شانگهای چیست؟

ارتقای شانگهای اجازه می‌دهد تا اتر استیک شده در نهایت از طریق نوبت، برداشت شود. قرار است حدود مارس 2023 راه‌اندازی شود – و ممکن است به تعویق هم بیفتد.

این به این معنی است که در این میان، تمام اتریوم‌هایی که استیک شده‌اند عملاً کاربردی ندارند و استفاده نمی‌شوند – که باعث کاهش کارآمدی سرمایه می‌شود.

طبق داده‌های StakingRewards، در حال حاضر تنها 13.87 درصد از عرضه اتر، استیک شده است که به طور قابل توجهی کمتر از بقیه توکن‌های PoS دیگر است.

این به دلیل خطرات و مسائل مربوط به استیکینگ اتریوم است، زیرا هیچ تضمینی در جدول زمانی وجود ندارد و هیچ راهی برای لغو عملیات استیکینگ تا پایان ارتقا شانگهای وجود ندارد.

پس از ارتقا شانگهای، لیکوئید استیکینگ حتی در فضای اتریوم محبوب‌تر شود، زیرا هرکسی می‌تواند استیک کند و یا آن را لغو کند – که یکی از بزرگ‌ترین موانع در برابر استیکینگ اتر را از بین می‌برد.

اگرچه ارتقا شانگهای اصول فاندامنتال اتریوم را بهبود می‌بخشد، این احتمال وجود دارد که ارتقا شانگهای باعث فروش گسترده اتریوم در بازار شود.

با نگاهی داده‌ها مشخص می‌شود اکثر افرادی که در حال حاضر اتر را استیک کرده‌اند در ضرر هستند، که ممکن است آن‌ها را تشویق به ادامه نگهداری دارایی کند و به طور بالقوه روایت صعودی را برای اتر ادامه دهد.

لیکوئید استیکینگ مشتقات چیست؟

با توجه به ماهیت قفل اتر، 09 اختراع شد تا به کاربران اجازه دهد یک توکن رسید برای اترهای استیک شده دریافت کنند، و این توکن رسید به عنوان لیکوئید استیکینگ مشتقات (LSD) نیز شناخته می‌شود.

LSD یک توکن لیکوئید است که شبیه به سایر توکن‌های کریپتو است؛ زیرا کاملاً قابل‌تعویض، قابل‌انتقال، کسر پذیر و… است.

LSD اساساً نقدینگی اتر استیک شده شما را آزاد (Unlock) می‌کند، زیرا دارای ارزش مشابهی با اتر استیک شده پایه است که به طور موقت قفل شده است.

استفاده از توکن LSD اساساً به شما این امکان را می‌دهد که به طور غیرمستقیم از اتر استیک شده خود در فعالیت‌های دیفای مانند فروش، تامین نقدینگی، وام دادن، استفاده از آن به عنوان وثیقه و غیره استفاده کنید تا علاوه بر بازدهی که به دست می‌آورید، سود بیشتری کسب کنید.

ارائه‌دهندگان لیکوئید استیکینگ

ارائه‌دهندگان لیکوئید استیکینگ به شما کمک می‌کنند تا نقدینگی دارایی‌های استیک شده خود را آزاد کنید. در ازای آن، اکثر ارائه‌دهندگان بین 5 تا 10 درصد از پاداش‌های استیکینگ را به عنوان درآمد خود برای ارائه این خدمات دریافت می‌کنند.

پس از ارتقا شانگهای، LSDهای اتر محبوبیت بیشتری خواهند یافت؛ زیرا خطرات ناشی از استیک کردن اتر کاهش می‌یابد.

در پیش‌بینی این موضوع، متامسک نیز به طور مستقیم استیکینگ از روی کیف پول ادغام کرده است، و این کار را برای کاربران راحت‌تر می‌کند تا اتر خود را استیک کنند و حدود 5٪ پاداش سالانه به صورت در اتر درآمد کسب کنند. آن‌ها در حال حاضر از Lido و Rocket Pool حمایت می‌کنند و احتمالاً تعداد ارائه‌دهندگان در آینده بیشتر هم خواهد شد.

بیایید 3 مورد از ارائه‌دهندگان لیکوئید استیکینگ را که حسابی مورد توجه قرار گرفته‌اند، بررسی کنیم.

لیدو فاینانس Lido Finance (LDO)

بدون شک، Lido Finance رهبر فعلی در لیکوئید استیکینگ است.

لیدو اولین ارائه‌دهنده لیکوئید استیکینگ بود، آن‌ها در سال 2020، زمانی که زنجیره‌ی Beacon اتریوم فعال شد، پیشگام این حوزه شدند و تا امروز به تسلط بر سهم بازار ادامه داده است.

• لیدو چگونه کار می‌کند؟

شما اتر را در پلتفرم استیکینگ لیدو واریز می‌کنید stETH دریافت می‌کنید که یک توکن رسید از Lido است که نشان‌دهنده اتر استیک شده شما است.

این به شما امکان می‌دهد تا فعالیت‌های دیفای را که در بالا ذکر کردیم، انجام دهید، یا فقط آن را هولد کنید تا پاداش‌های استیک کردن اتر را به شکل stETH به طور خودکار در کیف پول خود دریافت کنید. لیدو 10 درصد از پاداش‌های اتر استیک شده را می‌گیرد و آن را بین اپراتورهای نود و خزانه DAO تقسیم می‌کند.

• آیا لیدو در مسیر خود موفق بوده است؟

با توجه به داشبورد Dune ، لیدو در حال حاضر بیش از 4.64 میلیون اتر استیک شده دارد که با قیمت امروزی در حدود 1550 دلار، ارزش کل آن در حدود 7،192،000،000 دلار است.

همچنین با بازده استیک فعلی آن‌ها در حدود 5٪ و کمیسیون 10٪، در حال حاضر بیش از 32 میلیون دلار درآمد سالانه یا حدود 87 هزار دلار درآمد متوسط روزانه ایجاد می‌کند.

لیدو در حال حاضر با بیش از ۷ میلیارد دلار، برترین پروتکل اتریوم از نظر TVL است.

این تقریباً 9 برابر رقیب بعدی آن‌ها است که Rocket Pool با حدود 0.9 میلیارد دلار TVL است. لیدو در حال حاضر 28 درصد از کل اتر استیک شده و 72.9 درصد از سهم بازار اتر لیکوئید استیکینگ را در اختیار دارد.

توکن لیدو، LDO نیز طی یک ماه بیش از 2 برابر رشد کرد و از 1 دلار به 2 دلار رسید.

همچنین حدود 83 درصد از توکن آن در گردش است – این به این معنی است که حدود 17 درصد از تورم توکن باقی مانده است که در مقایسه با سایر LSDهایی که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت، کمتر است.

• خطرات لیدو

اگرچه این ارقام چشمگیر هستند، اما باعث نگرانی برای کامیونتی اتریوم می‌شود؛ زیرا یک سازمان واحد که دارای مقدار زیادی اتر است ممکن است کل شبکه را تهدید کند.

دنی رایان، محقق بنیاد اتریوم، در مقاله اخیر در این مورد هشدار داد:

از آنجایی که اکثریت قدرت استیک کردن در حال حاضر در لیدو متمرکز شده است، اگر کنترل شبکه لیدو از 33 درصد بیشتر شود، حمله متمرکز به شبکه امکان‌پذیر است.

استخر راکت Rocket Pool (RPL)

Rocket Pool دومین پروتکل بزرگ لیکوئید استیکینگ اتر پس از لیدو است و بر تمرکززدایی متمرکز است – که مشکل فعلی ناشی از متمرکزسازی لیدو است.

آن‌ها در حال حاضر حدود 900 میلیون دلار در TVL دارند، که حدود 5.5٪ از سپرده‌های استیک شده است، و سپرده‌ها به طور پیوسته در حال رشد هستند.

• راکت پول چگونه کار می‌کند؟

در حال حاضر یک کاربر می‌تواند با قرار دادن 32 اتریوم، اتریوم را بر روی نود خود استیک کند. با این حال، برای بسیاری از علاقه‌مندان به ارزهای دیجیتال، تامین 32 اتر کار دشواری است، زیرا قیمت امروزی آن حدود 50,000 دلار است.

زیرساخت و نقدینگی Rocket Pool، سپرده‌گذاری و برداشت را آسان می‌کند، زیرا برای شروع به دانش فنی نیازی نیست و هرکسی می‌تواند نود Rocket Pool را اجرا کند – که برخلاف لیدو است که تنها دارندگان توکن LDO می‌توانند اپراتورهای نود جدیدی اضافه کنند.

حداقل 16 اتر و RPL به ارزش 1.6 اتر، نشانه حاکمیت Rocket Pool، برای تبدیل شدن به یک اپراتور نود مورد نیاز است. این نیمی از 32 اتر مورد نیاز خارج از پروتکل برای یک اپراتور است. در آینده، اتر مورد نیاز برای کاهش موانع ورود و افزایش تمرکززدایی کاهش خواهد یافت.

کاربران در هنگام واریز،rETH دریافت می‌کنند که ارزشی مشابه wstETH دارد.

• خطرات راکت پول

از آنجایی که Rocket Pool بدون مجوز است، هرکسی می‌تواند به شبکه بپیوندد، با این حال این خطر سوءاستفاده بازیگران مخرب را افزایش می‌دهد؛ بنابراین برای محافظت از شبکه، اپراتورهای نود باید حداقل 10٪ و حداکثر 150٪ از مقدار اتر پیوندی خود را در توکن RPL به عنوان بیمه در برابر کاهش یا جریمه‌های دیگر واریز کنند.

اگر ارزش RPL به دلیل پاداش‌های تورمی بالا و اقلام ارزشی کافی کاهش یابد، اپراتورهای نود باید دائماً RPL را برای دستیابی به هدف وثیقه خریداری کنند، که ممکن است باعث ناکارآمدی سرمایه شود و این زیان ممکن است اعتماد را کاهش دهد.

با وجود این، Rocket Pool هنوز هم توانسته است به دومین ارائه‌دهنده لیکوئید استیکینگ اتر تبدیل شود و احتمالاً بخشی از سهم بازار لیدو را در تلاش برای کاهش ریسک تمرکز لیدو دریافت خواهد کرد.

فراکس فاینانس Frax Finance

Frax Finance به عنوان یک استیبل‌ کوین (FRAX) شروع به کار کرد و به ساخت AMM dex خود (Fraxswap)، بازار پول (Fraxlend)، استیبل‌ کوین وابسته به تورم ادامه داد و اکنون سرویس لیکوئید استیکینگ اتر را راه‌اندازی کرده است – تا اتر را به frxETH تبدیل کند.

از ماه گذشته، اتر استیک شده در این پلتفرم 40 درصد افزایش یافته است؛ درصد رشد قابل توجهی نسبت به هر پروتکل LSD دیگر.

این به این دلیل است که استفاده از اتر با FRAX حدود 6-10٪ در اتر بازده دارد، که بالاتر از سایر LSDهای دیگر اتر است که حدود 5٪ می‌دهند.

• خطرات فراکس فاینانس

Frax Finance با توکن Frax به عنوان اولین استیبل‌ کوین الگوریتمی کسری شروع به کار کرد، جایی که کاربران USDC را واریز می‌کردند و FXS را برای استخراج FRAX می‌سوزانند.

همان طور که از LUNA و UST می‌دانیم، استیبل‌ کوین الگوریتمی دارای ریسک‌هایی است. با این حال، مدل کسری ایجاد شده توسط Frax 90٪ توسط USDC وثیقه می‌شود، که باعث می‌شود در سناریوی بدتر اگر FXS به صفر برسد، 10٪ ضرر می‌کند.

با این حال، دی پگ کردن Frax دشوار است؛ زیرا نقدینگی عمیقی در Curve دارد و با Curve همکاری کرده است تا پایگاه Frax را ایجاد کند که یکی از دو گزینه زمانی است که استیبل‌ کوین‌های جدید در Curve راه‌اندازی می‌شود. این امر تقاضای ارگانیک فراکس را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.

با نگاهی به ثبات Frax از نظر تعداد دفعات انحراف پگ 0.5 درصدی، می‌توانیم ببینیم که این میزان در 3 ماه گذشته کمتر از 0.66 درصد بوده است، که از قضا حتی از USDC پایدارتر است. علاوه بر این، در طول کل بحران UST، Frax برابری خود را در تمام طول مدت حفظ کرد، که می‌تواند اعتماد بیشتری به سرمایه‌گذاران بدهد.

خطر دیگر این است که با افزایش TVL در توکن رسید فراکس در Curve، میزان مشوق‌ها به یک استخر بزرگ‌تر توزیع می‌شود، APR را کاهش می‌دهد و به طور بالقوه سرمایه‌گذاران جدید را از به اشتراک گذاشتن اتر خود با Frax منصرف می‌کند.

با این حال، مقدار سهم بازار frxETH هنوز تک‌رقمی است، که نشان می‌دهد هنوز پتانسیل رشد زیادی وجود دارد، و frxETH نیز به خوبی با سایر اکوسیستم Frax همکاری می‌کند و ارزش بیشتری برای کاربران ایجاد می‌کند.

سوالات متداول

• لیکوئید استیکینگ چیست؟

لیکوئید استیکینگ مشتقات (Derivatives Liquid Staking) آخرین موضوع پربحث در فضای امور غیرمتمرکز مالی (DeFi) هستند که روش جدیدی برای کسب بازدهی از دارایی‌های کریپتو به شما ارائه می‌دهند.

• کدام پروژه‌ها لیکوئید استیکینگ ارائه می‌دهند؟

لیدو فاینانس Lido Finance (LDO)، استخر راکت Rocket Pool (RPL) و فراکس فاینانس Frax Finance، تعدادی از ارائه‌دهندگان لیکوئید استیکینگ هستند.

• در ارتقای شانگهای اتریوم چه اتفاقی می‌افتد؟

ارتقای شانگهای اجازه می‌دهد تا اتر استیک شده در نهایت از طریق نوبت، برداشت شود. قرار است حدود مارس 2023 راه‌اندازی شود – و ممکن است به تعویق هم بیفتد.این به این معنی است که در این میان، تمام اتریوم‌هایی که استیک شده‌اند عملاً کاربردی ندارند و استفاده نمی‌شوند – که باعث کاهش کارآمدی سرمایه می‌شود.

منبع: Coingecko