حداکثر مقدار قابل استخراج (MEV) چیست؟

فناوری بلاکچین نیروی محرکه رمزارزها است که امکان انجام معاملات بین طرفین را بدون نیاز به واسطه فراهم می‌کند. بسته به بلاکچین و روش اجماع مورد استفاده، پردازش تراکنش‌های ارز دیجیتال می‌تواند از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.

در هر دو مکانیسم اجماع اثبات سهام و اثبات کار، تراکنش‌های معلق در ناحیه «انتظار قابل‌مشاهده برای عموم» به نام mempool نگهداری می‌شوند، جایی که تا زمانی که یک ماینر یا ولیدیتور آنها را انتخاب کند، آنها را سفارش دهد و یک بلوک از اطلاعات ایجاد کند. سپس آن بلوک توسط نودها در یک شبکه اعتبارسنجی می‌شود و به زنجیره اضافه می‌شود.

اما ازآنجایی‌که یک تراکنش معلق در یک ممپول (Mempool) قرار می‌گیرد، استخراج‌کنندگان و ولیدیتورها راه‌هایی برای سود بردن از آن‌ها با گنجاندن، حذف یا مرتب‌کردن مجدد تراکنش‌ها در یک بلوک پیدا کرده‌اند.

این استراتژی شامل حداکثر مقدار قابل استخراج یا Maximal Extractable Value (MEV) است.

حداکثر مقدار قابل استخراج، یک پدیده نسبتاً جدید است و گروه‌های تحقیق و توسعه مانند Flashbots در تلاش هستند تا خطرات مرتبط با آن را کاهش دهند.

به گفته بنیاد اتریوم، برخی از روش‌های استخراج MEV مخرب هستند و تجربه بدی را برای کاربر به همراه دارند، درحالی‌که روش‌های دیگر می‌توانند به رفع ناکارآمدی‌های شبکه کمک کنند.

درحالی‌که MEV بیشتر با اتریوم مرتبط است، زیرا این دومین بلاکچین بزرگ است، مهم است که توجه داشته باشید که این یک مشکل خاص اتریوم نیست.

استراتژی‌های MEV در بیتکوین، بزرگ‌ترین بلاکچین، به دلیل فقدان قراردادهای هوشمند، سود کمتری دارند – فرصتی برای استخراج MEV در اتریوم و بلاکچین‌های مشابه.

حداکثر مقدار قابل استخراج (Maximal Extractable Value) چیست؟

حداکثر مقدار قابل استخراج (MEV)، گاهی اوقات به عنوان «مالیات نامرئی» شناخته می‌شود که ماینرها می‌توانند از کاربران دریافت کنند – اساساً حداکثر ارزشی است که یک ماینر می‌تواند از جابجایی تراکنش‌ها هنگام تولید یک بلوک در شبکه بلاکچین استخراج کند.

این فعالیت برای اولین‌بار در سال 2014 توسط یک معامله‌گر الگوریتمی با نام مستعار Pmcgoohan کشف شد که هشدار داد ماینرها می‌توانند بی‌سروصدا تراکنش‌ها را در یک ممپول برای منافع شخصی تغییر دهند.

این معامله‌گر در موضوعی در Reddit نوشت: ماینرها می‌توانند تمام کد قراردادی را که اجرا می‌کنند (بدیهی است) ببینند و ترتیب انجام تراکنش‌ها به ماینرهای فردی بستگی دارد.

فیل دایان، محقق قراردادهای هوشمند و همکارانش این ایده را در مقاله‌ای با عنوان «Flash Boys 2.0» در سال 2019 گسترش دادند و اصطلاح «حداکثر مقدار قابل استخراج» (MEV) را برای اشاره به «مقدار کل اتریوم استخراج‌کننده از دستکاری تراکنش‌ها» در یک بازه زمانی معین ابداع کردند.

این پدیده پس از آن محبوبیت پیدا کرد که محققان دن رابینسون و جورجیوس کنستانتوپولوس در آگوست 2020 یک پست وبلاگی منتشر کردند و ممپول اتریوم را به دلیل رقابت شدیدی که برای گرفتن MEV به کار می‌رفت، «جنگل تاریک» توصیف کردند.

در زمان نگارش این مقاله، Flashbots تخمین می‌زند که بیش از 674 میلیون دلار از شروع سفارش مجدد تراکنش در اتریوم از ابتدای سال 2020 استخراج شده است، اگرچه برخی از محققان پیشنهاد می‌کنند که ممکن است بسیار بیشتر از این باشد.

استخراج MEV چگونه کار می‌کند؟

روش‌های مختلفی برای استخراج MEV از تولید بلوک در شبکه‌ای مانند اتریوم وجود دارد.

MEV برای اولین‌بار در زمینه اثبات کار استفاده شد، جایی که ماینرها سفارش و گنجاندن تراکنش‌ها را در یک بلوک کنترل می‌کنند؛ بنابراین، اصطلاح اصلی مخفف «Miner Extractable Value» بود.

بلاکچین اتریوم اخیراً به سمت اثبات سهام تغییر کرد (حرکتی که به آن ادغام گفته می‌شود) و روش‌های استخراج ارزش پس از آن تغییر ادامه خواهد یافت و منجر به‌اصطلاح فراگیرتر «حداکثر ارزش قابل استخراج» می‌شود که معمولاً امروز استفاده می‌شود.

در تئوری، بنیاد اتریوم خاطرنشان می‌کند که استخراج‌کنندگان یا ولیدیتورهای شبکه باید مبلغ کامل MEV را دریافت کنند، زیرا آنها تنها طرفی هستند که می‌توانند موفقیت استخراج MEV را تضمین کنند.

بااین‌حال، اشاره می‌کند که بخش بزرگی از MEV توسط شرکت‌کنندگان مستقل شبکه به نام «جستجوگر» (Searchers) بازیابی می‌شود که الگوریتم‌های پیچیده‌ای را برای شناسایی فرصت‌های سودآور MEV اجرا می‌کنند و از ربات‌ها برای خودکارسازی فرایند استفاده می‌کنند.

ماینرها/ ولیدیتورها بخشی از کل مبلغ MEV را به‌هرحال دریافت می‌کنند، زیرا جستجوگران مایلند در ازای احتمال بیشتر گنجاندن تراکنش‌های سودآور خود در یک بلوک، هزینه‌های گس بالایی را بپردازند (که به ماینر/ ولیدیتور می‌رسد).

در اینجا چندین نمونه از تاکتیک‌های مورد استفاده برای استخراج MEV آورده شده است:

• Front-running

برخی از جستجوگران از ربات‌هایی به نام Generalized front-running برای اسکن ممپول برای تراکنش‌های سودآور استفاده می‌کنند.

هنگامی که یک فرصت سودآور شناسایی شد، ربات تراکنش کاربر را با قیمت گس بالاتر تکرار می‌کند تا استخراج‌کنندگان آن تراکنش را نسبت به دیگران انتخاب کنند.

برخی از گروه‌ها در تلاش هستند تا از این فعالیت به خوبی استفاده کنند. Flashbots سرویسی را اجرا می‌کند که به کاربران و ماینرهای اتریوم اجازه می‌دهد تا سفارش تراکنش دلخواه خود را در یک بلوک به اشتراک بگذارند.

به گفته بنیاد اتریوم، این یک اکوسیستم منصفانه برای استخراج کارآمد MEV است و اثربخشی ربات‌های ذکر شده در بالا را کاهش داده است.

• حمله ساندویچ (Sandwich Attack)

این اصطلاح به یک نوع مخرب Front-running اشاره دارد که اغلب برای دستکاری قیمت ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود.

زمانی اتفاق می‌افتد که جستجوگر، یک معامله بزرگ در حال انتظار را در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) تشخیص می‌دهد و یک معامله را درست قبل و بعد از آن قرار می‌دهد تا از تغییر قیمت ساختگی بهره‌مند شود.

حمله ساندویچ در نهایت بر مقدار ارز دیجیتالی که کاربر در تراکنش اولیه دریافت می‌کند، تأثیر می‌گذارد، درحالی‌که مهاجم از تفاوت قیمت سود می‌برد.

مثالی برای توضیح در اینجا آورده شده است: فرض کنید سفارش خرید APE به ارزش 1000 دلار را در یک صرافی غیرمتمرکز مانند Uniswap ارسال می‌کنید. تراکنش معلق شما سپس به ممپول (Mempool) می‌رود.

ربات MEV با دیدن اینکه سفارشی برای خرید $APE وجود دارد، دو سفارش می‌دهد: یک تراکنش که هزینه گس اضافی را برای خرید $APE قبل از تراکنش شما می‌پردازد و تراکنش دیگر برای فروش $APE بعد از تراکنش شما.

معامله 1: ربات MEV یک دستور خرید را اجرا می‌کند و قیمت توکن را پامپ می‌کند.

معامله 2: قربانی MEV توکن را با قیمت بالاتر خریداری می‌کند.

معامله 3: ربات MEV توکن را به استخر می‌فروشد و از تفاوت قیمت سود می‌برد.

میزان پرداختی که قربانی MEV در نهایت پرداخت خواهد کرد به «Slippage» آنها بستگی دارد – درصد تفاوت قیمتی که آنها مایلند بین زمان سفارش معامله و اجرای آن بپذیرند.

• آربیتراژ صرافی غیرمتمرکز (DEX Arbitrage)

توکن‌ها به دلیل تقاضای متفاوت، اغلب قیمت‌های متفاوتی در صرافی‌های غیرمتمرکز دارند.

هنگامی که تفاوت قیمت قابل‌توجهی بین یک صرافی با صرافی دیگر وجود دارد، ربات‌های MEV توکن‌هایی را با قیمت پایین‌تر می‌خرند تا آنها را در صرافی دیگری با ارزش بالاتر بفروشند.

در نتیجه، قیمت‌های توکن در صرافی‌ها هماهنگ‌تر می‌شوند و بازار مالی غیرمتمرکز (DeFi) را کارآمدتر می‌کنند.

این روش رقابتی است اما می‌تواند سودآور باشد. در آگوست 2020، یک معامله‌گر از تفاوت موقتی بین قیمت استیبل کوین‌ها در چندین صرافی غیرمتمرکز مختلف سوءاستفاده کرد که منجر به سود خالص 40,000 دلار شد.

• لیکوییدیشن (Liquidation)

پروتکل‌های وام‌دهی دیفای از کاربران می‌خواهد تا مقداری ارز دیجیتال را به عنوان وثیقه سپرده‌گذاری کنند. هنگامی که کاربر نمی‌تواند وام‌های خود را بازپرداخت کند، پروتکل معمولاً به هرکسی اجازه می‌دهد وثیقه را نقد (Liquid) کند و هزینه لیکوییدیشن از وام‌گیرنده دریافت کند.

جستجوگران MEV برای تعیین اینکه کدام وام گیرندگان می‌توانند لیکویید شوند و هزینه آن را برای خود دریافت کنند، رقابت خواهند کرد.

MEV خوب است یا بد؟

استفاده از روش‌های استخراج MEV مانند Front-running و حمله ساندویچ می‌تواند مضر باشد و منجر به ازدحام شبکه و قیمت بالای گس برای سایر کاربران شود.

اما روش‌هایی مانند آربیتراژ صرافی غیرمتمرکز می‌تواند منجر به دریافت منصفانه‌ترین قیمت‌ها توسط کاربران در صرافی‌ها شود.

تلاش‌هایی برای کاهش تأثیر MEV مخرب مانند Flashbots وجود دارد و پروتکل‌های خاصی پایین‌ترین قیمت‌ها را برای یک معامله در همه صرافی‌ها و تجمیع‌کنندگان جستجو می‌کنند.

سوالات متداول

• تاکتیک‌های مورد استفاده برای استخراج MEV چیست؟

Front-running، حمله ساندویچ (Sandwich Attack)، آربیتراژ صرافی غیرمتمرکز (DEX Arbitrage) و لیکوییدیشن (Liquidation).

• حداکثر مقدار قابل استخراج (Maximal Extractable Value) چیست؟

MEV گاهی اوقات به عنوان «مالیات نامرئی» شناخته می‌شود که ماینرها می‌توانند از کاربران دریافت کنند – اساساً حداکثر ارزشی است که یک ماینر می‌تواند از جابجایی تراکنش‌ها هنگام تولید یک بلوک در شبکه بلاکچین استخراج کند.

• آربیتراژ صرافی غیرمتمرکز (DEX Arbitrage) چیست؟

هنگامی که تفاوت قیمت قابل‌توجهی بین یک صرافی با صرافی دیگر وجود دارد، ربات‌های MEV توکن‌هایی را با قیمت پایین‌تر می‌خرند تا آنها را در صرافی دیگری با ارزش بالاتر بفروشند. در نتیجه، قیمت‌های توکن در صرافی‌ها هماهنگ‌تر می‌شوند و بازار مالی غیرمتمرکز (DeFi) را کارآمدتر می‌کنند.

منبع: Coindesk

منبع