اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) چیست؟

سال‌های زیادی است که انسان‌ها دارایی خود را باهم به اشتراک گذاشته‌اند؛ اما با ظهور اینترنت و استفاده از داده‌های کلان، منجر به این شده که صاحبان دارایی و افرادی که به دنبال استفاده از آن دارایی هستند، یکدیگر را زودتر و آسان‌تر پیدا کنند.

در دوران جدید تمامی وسایل را می‌توان به‌راحتی اجاره داد یا اجاره کرد و حتی به خریدوفروش پرداخت. در عصر دیجیتال اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) رشد زیادی داشته است.

پیشرفت روزانه تکنولوژی، افزایش سرعت اینترنت و دسترسی آسان‌تر به آن باعث شده تا بیشتر معاملات روزانه از طریق اینترنت انجام شود. بستر‌های آنلاین این امکان را فراهم می‌کنند که کاربران محصولات یا خدمات خود را ثبت یا انتخاب کنند.

علم اقتصاد چیست؟

علم اقتصاد شاخه‌ای از علوم اجتماعی است که به تحلیل تولید، توزیع و خدمات و مصرف کالا می‌پردازد.

دانش اقتصاد بررسی می‌کند که عوامل اقتصادی چگونه رفتار و تعامل می‌کنند و اقتصادهای مختلف چگونه کار می‌کنند.

در کتاب‌های پایه‌ای، اقتصاد به دودسته اقتصاد خرد و کلان تقسیم‌بندی‌شده است. اقتصاد خرد، رفتار اقتصادی واحدهای تصمیم‌گیرنده انفرادی، شامل خانوارها و شرکت‌ها یا خریداران و فروشندگان را تجزیه و تحلیل می‌کند.

اقتصاد کلان، بررسی رفتار کلی و در تعامل اقتصاد و عوامل اثرگذار بر آن شامل تورم، بیکاری، سیاست پولی و مالی و رشد اقتصادی را تحلیل می‌کند. اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) یکی از شاخه‌های علم اقتصاد است که با رشد سریع تکنولوژی و اینترنت، در حال پیشرفت چشمگیری است.

تعریف اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi)

اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) که با عنوان‌های مختلف دیگری همانند «اقتصاد تسهیمی» یا «اقتصاد شراکتی» هم شناخته می‌شود که به‌عنوان یک سیستم اقتصادی تعریف می‌شود که در آن دارایی‌، سرمایه و خدمات بین افراد به اشتراک گذاشته می‌شود.

در موارد دیگر، اقتصاد مشارکتی راهی را برای فروش مستقیم کالاها یا خدمات شما به دیگران فراهم می‌کند. در ادامه به بررسی انواع اقتصاد اشتراکی می‌پردازیم.

انواع اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi)

برای درک ساده‌تر این موضوع می‌توان به چندین نمونه اشاره کرد؛

• اقتصاد اشتراکی حقیقی: بستری که ویکی‌پدیا فراهم کرده تا همه افراد بتوانند اطلاعات و دانش خود را باهم به اشتراک بگذارند و داوطلبانه در آن سهیم باشند.
• جنبش‌های خودمختار: در این موضوع می‌توان به جنبش‌های متن‌باز که برنامه‌نویسان نرم‌افزارهای خود را می‌ساختند و آزادانه کدنویسی می‌کردند. برای درک بهتر می‌توان به «هدیه دادن» اشاره کرد.
• اقتصاد اشتراکی فیزیکی: در این نوع اقتصاد اشتراکی می‌توان به دفترهای کار اشتراکی اشاره کرد که بسیار هم کاربرد دارد. بسترهای اجاره و خریدوفروش خودرو و اجناس دست‌دوم هم جزو این دسته اقتصاد اشتراکی است.

اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) در ایران

برای اینکه متوجه شویم اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) در ایران چگونه است، می‌توان به بسترها و پلتفرم‌های زیادی همانند خریدوفروش لوازم دست‌دوم، انواع تاکسی‌های اینترنتی، پلتفرم‌های فروش اجناس، پلتفرم‌های وام گرفتن از افراد با نرخ بهره‌ی کم‌تر و شرایط مطلوب‌تر، نسبت به سایر مؤسسات و اجاره خودرو اشاره کرد.

همچنین در بعضی از شهرها اجاره دفتر کار به‌صورت اشتراکی هم موجود است که این مورد هم جزو اقتصاد اشتراکی در ایران است.

چرا اقتصاد اشتراکی در بین مردم رواج دارد؟

برای بررسی این موضوع می‌توان به مورد مهم آن یعنی کاهش هزینه‌ها و دسترسی آسان اشاره کرد. هر فرد برای خریدوفروش و اجاره محصولات و یا دارایی‌های خود نیاز به فضای فیزیکی و یا ساخت پلتفرم آنلاین دارد که این کار بسیار پرهزینه است و همچنین در بین ابرقدرت‌های خریدوفروش و اجاره، شاید حرفی برای گفتن نداشته باشد.

دراین‌بین بسیاری از پلتفرم‌های آنلاین وجود دارند که شما می‌توانید تنها با داشتن یک اینترنت پرسرعت، محصولات و خدمات خود را برای خریدوفروش و اجاره به اشتراک بگذارند. یکی از مزیت‌های استفاده از این پلتفرم‌ها، داشتن کاربر و مشتری زیاد است که باعث می‌شود محصولات و یا خدمات شما خیلی زودتر دیده شود.

اگر در موضوع دیگری بخواهیم این مورد را بررسی کنیم، اجاره دفاتر کاری برای یک فرد شاید بسیار هزینه بر و سخت باشد ولی وقتی گرباشد؛ ولی وقتی رای فعالیت‌های کاری به صورت اشتراکی یک دفتر اجاره می‌کنند، این بسیار کم هزینه‌تر خواهد بود چرا که هزینه اجاره بین افراد تقسیم و یا حتی کمتر خواهد شد.

اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) این فرصت را برای افراد به وجود می‌آورد که در معاملات شرکت کنند، از محصولات و خدمات شخصی دیگری استفاده کنند و حتی از محصولات یا خدمات خود درآمد کسب کنند.

مزایای اقتصاد اشتراکی

• بدون محدودیت جغرافیایی

به دلیل استفاده پلتفرم‌ها و بستر‌ها از اینترنت، افراد می‌توانند هرکجا که حضور داشته باشند فقط با داشتن اینترنت باز این پلتفرم‌ها و بسترهای آنلاین در جهت اجاره یا خریدوفروش محصولات و خدمات استفاده کنند. همچنین با وجود شبکه‌های آنلاین می‌توان به محصولات و خدمات شهر‌های دیگر دسترسی داشت.

• کاهش هزینه‌ها و پس‌انداز بیشتر

همان‌طور که در بالا شرح دادیم، فردی برای فروش و یا اجاره دادن محصولات و خدماتش نیاز به ساخت بستر آنلاین یا فضای فیزیکی است که بسیار پرهزینه است. اینجا با استفاده از بسترها و پلتفرم‌هایی که در اقتصاد اشتراکی فعالیت می‌کنند بسیاری از هزینه‌ها را می‌توانند کاهش دهند.

• دسترسی آسان و صرفه‌جویی در وقت

با وجود اینترنت، دیگر نیاز نیست ساعت‌ها وقت بگذارید و در سطح شهر به دنبال محصولات یا خدمات موردنظر، آن‌هم محدود به شهر خودتان، باشید. تنها با وجود فضای مجازی این کار تنها با چند کلیک و جست‌و‌جو انجام می‌شود.

• تبدیل سرمایه بلااستفاده به منبع درآمد

در اقتصاد اشتراکی شما می‌توانید وسایلی که استفاده نمی‌کنید را اجاره دهید و از آن کسب درآمد کنید.

• کاهش آثار منفی بر محیط‌زیست

همان‌طور که بالا اشاره شد، با وجود اینترنت و فضای مجازی عبور و مرور کاهش می‌یابد که در نتیجه آن منجر به کاهش استفاده از وسایل نقلیه با سوخت‌های فسیلی می‌شود که این یعنی کاهش گازهای گلخانه‌ای.

جمع‌بندی

باتوجه‌به بررسی‌هایی که در سیگما انجام دادیم، مشخص شد که اقتصاد اشتراکی می‌توانید باعث ساخت جوامع قوی‌تر شود. باتوجه‌به مزیت‌هایی که اقتصاد اشتراکی دارد سبک زندگی مردم دچار تغییراتی می‌شود که این به نفعشان است. این مردم هستند که با اشتراک‌گذاری دارایی‌ خود می‌توانند در ساخت زندگی بهتر برای همدیگر سهیم باشند.

پیشرفت اقتصاد اشتراکی نیازمند اعتماد بین مردم و همچنین قانون‌گذاری و نظارت درست بر پلتفرم‌ها و بستر‌های آنلاین است تا مردم بتوانند با سهولت و اطمینان خاطر استفاده کنند. به نظر شما آینده اقتصاد اشتراکی چگونه است؟

سؤالات متداول

• علم اقتصاد چیست؟

شاخه‌ای از علوم اجتماعی است که به تحلیل تولید، توزیع و مصرف کالا و خدمات می‌پردازد.

• اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) چیست؟

اقتصاد اشتراکی (Sharing Economi) که با عنوان‌های مختلف دیگری همانند «اقتصاد تسهیمی» یا «اقتصاد شراکتی» هم شناخته می‌شود که به‌عنوان یک سیستم اقتصادی تعریف می‌شود که در آن دارایی‌، سرمایه و خدمات بین افراد به اشتراک گذاشته می‌شود. در موارد دیگر، اقتصاد مشارکتی راهی را برای فروش مستقیم کالاها یا خدمات شما به دیگران فراهم می‌کند.

• مزایای اقتصاد اشتراکی چیست؟

بدون محدودیت جغرافیایی، کاهش هزینه‌ها و پس‌انداز بیشتر، دسترسی آسان و صرفه‌جویی در وقت، تبدیل سرمایه بلااستفاده به منبع درآمد، کاهش آثار منفی بر محیط زیست