چرا اقتصاد بریتانیا از آمریکا، آلمان و دیگران عقب مانده است؟

صندوق بین‌المللی پول (IMF) پیش‌بینی می‌کند که اقتصاد بریتانیا در سال جاری وارد رکود شود در حالی که سایر اقتصادهای بزرگ رشد خواهند کرد.

بانک مرکزی انگلستان همچنین رکودی را در بریتانیا در سال 2023 پیش‌بینی می‌کند – البته رکودی که کوتاه‌تر و شدیدتر از پیش‌بینی قبلی است. شاید تعجب‌آور نباشد که با توجه به همه‌گیری کرونا، جنگ در اوکراین و هزینه‌های فزاینده انرژی و غذا، چشم‌انداز آینده این کشور تیره و تار است.

اما چرا بریتانیا به ظاهر بدتر از سایر کشورهای ثروتمند مانند ایالات متحده، آلمان و فرانسه ظاهر شده است؟

آیا بریتانیا واقعاً عقب مانده است؟

پیش‌بینی‌ها هرگز کامل نیستند. عوامل زیادی وجود دارد که بر رشد اقتصادی تأثیر می‌گذارد – از ژئوپلیتیک گرفته تا آب‌وهوا – اما پیش‌بینی‌ها می‌توانند در جهت درست اشاره کنند. و شواهد موجود نشان می‌دهد که کشورهای دیگر کمتر از بریتانیا از چالش‌های بزرگ سال‌های اخیر آسیب دیده‌اند.

ارقام سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) که به عملکرد کشورهای ثروتمند می‌پردازد، نشان می‌دهد که اقتصاد بریتانیا در ماه‌های اول همه‌گیری کرونا بیشتر از سایرین سقوط کرده است. سرعت بهبودی بریتانیا پس از بازگشایی اقتصاد سریع بود – اما آن‌قدر سریع نبود که بتواند فرصت‌های از دست رفته را جبران کند.

اما تفاوت بین بریتانیا و دیگران ممکن است آن‌قدر که به نظر می‌رسد بزرگ نباشد. دلیل این امر این است که اکثر کشورها بازده خدمات عمومی خود مانند بهداشت و آموزش را بر اساس هزینه‌ها اندازه‌گیری می‌کنند – به عنوان مثال، دستمزد یک پرستار. در انگلستان، با ارزش‌گذاری خدمات ارائه شده – مانند عملیات در بیمارستان، آنها به طور متفاوتی محاسبه می‌شوند. در نتیجه، ارقام بریتانیا تأثیر تعطیلی مدارس و فعالیت‌های لغو شده در طول کووید و همچنین اختلالات ناشی از اعتصابات را بهتر منعکس می‌کند.

با این حال، تصویر بزرگ‌تر همچنان باقی است: بانک انگلستان و صندوق بین‌المللی پول هر دو انتظار دارند که اقتصاد بریتانیا در سال جاری کوچک شود، در حالی که انتظار می‌رود سایر کشورهای G7 رشد کنند.

آیا همه چیز به برگزیت بستگی دارد؟

برآوردها در مورد هزینه برگزیت متفاوت است – بر اساس گزارش بلومبرگ، این امر تقریباً 100 میلیارد پوند در سال برای اقتصاد بریتانیا هزینه دارد و اقتصاد آن 4 درصد کوچک‌تر از آن چیزی است که اگر بریتانیا در اتحادیه اروپا باقی می‌ماند.

کارل امرسون، معاون مؤسسه مطالعات مالی، می‌گوید: «اتحادیه اروپا بخش بسیار غنی از جهان است. و ما تصمیم گرفته‌ایم، خوب یا بد، تجارت با این گروه از کشورها را بسیار دشوارتر کنیم، بنابراین به وضوح این رشد اقتصاد بریتانیا را سخت‌تر می‌کند.»

او می‌گوید که سرمایه‌گذاری تجاری پس از همه‌پرسی در سال 2016 نیز راکد شده است. یکی از سیاست‌گذاران بانک مرکزی انگلیس گفته است که برگزیت به سرمایه‌گذاری بریتانیا به میزان 29 میلیارد پوند ضربه زده است.

کارگران اتحادیه اروپا قبلاً آزادانه برای کار به بریتانیا می‌آمدند؛ اما دیگر نمی‌توانند این کار را انجام دهند و این امر باعث می‌شود بخش‌های مهمان‌داری، کشاورزی و مراقبت برای پیدا کردن کارکنان کافی دچار مشکل شوند.

جولیان جسوپ یکی از اعضای اندیشکده بازار آزاد موسسه امور اقتصادی است و خود را یک «خوش‌بین به برگزیت» توصیف می‌کند. او معتقد است که خروج از اتحادیه اروپا دستاوردهای بالقوه بزرگی دارد، اما موافق است که هزینه‌های اقتصادی کوتاه‌مدتی نیز به همراه داشته است.

او می‌گوید: «ما هنوز در مرحله انتقال هستیم، جایی که جنبه‌های منفی غالب هستند. این نکات منفی احتمالاً موقتی هستند، زیرا بسیاری از آنها به عدم‌اطمینان و روند سازگاری مربوط می‌شوند.»

چه چیزهای دیگری بر اقتصاد تأثیر می‌گذارد؟

هزینه‌های انرژی

تهاجم روسیه به اوکراین باعث افزایش قیمت جهانی انرژی شد – اما تاثیر آن بین کشورها متفاوت است.

آقای امرسون می‌گوید که ایالات متحده منابع داخلی سوخت‌های فسیلی خود را دارد و برخی از کشورهای اروپایی منابع جایگزین بیشتری برای انرژی دارند. به عنوان مثال، فرانسه دارای یک شبکه هسته‌ای بزرگ است و نروژ دارای انرژی آبی قابل توجهی است.

او می‌گوید: «بریتانیا کاملاً متفاوت است.»

علاوه بر این، نحوه قیمت‌گذاری برق در بریتانیا بر اساس هزینه گاز، گران‌ترین شکل تولید برق است. آقای جسوپ می‌گوید که این باعث افزایش صورت‌حساب‌ها در سراسر اقتصاد شده و تورم را بدتر کرده است.

کمبود نیروی کار

اکثر اقتصادها شاهد کاهش نیروی کار خود در طول همه‌گیری کرونا بودند. اما باز هم بریتانیا یک کشور پرت است، با اعدادی که پس از بحران نتوانستند به عقب برگردند. اقتصاددانان هنوز در حال تلاش برای یافتن دلیل آن هستند. به نظر می‌رسد تنها به دلیل کمتر بودن کارگران اتحادیه اروپا نیست.

جوانان تحصیل را به جای کار ترجیح داده‌اند، افراد مسن زودتر بازنشسته شده‌اند و افراد بیشتری مزایای بیماری طولانی‌مدت دریافت می‌کنند. نشانه‌هایی وجود دارد که نیروی کار دوباره شروع به رشد کرده است که می‌تواند به افزایش رشد و درآمدهای مالیاتی در اواخر امسال کمک کند.

مشکلات طولانی‌مدت

دایان کویل، اقتصاددان دانشگاه کمبریج، معتقد است که دلایل اساسی‌تری نیز پشت عملکرد ضعیف‌تر بریتانیا وجود دارد.

او استدلال می‌کند که در حالی که اقتصاد از زمان بحران مالی در سال 2008 کند شده است، اما ریشه‌های مشکلات به عقب‌تر برمی‌گردد و سرمایه‌گذاری از دهه 1990 کاهش یافته است. این باعث شد که اقتصاد مقاومت لازم برای مقابله با شوک‌های سه‌گانه کووید، برگزیت و جنگ در اوکراین را نداشته باشد.

او می‌گوید: «این به ضعف‌های بلندمدت، سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت، در بخش خصوصی و دولتی، تخریب خدمات عمومی و زیرساخت‌ها برمی‌گردد که برای رشد اقتصاد ضروری هستند.»

به نوبه خود، دولت می‌گوید اقتصاد بریتانیا انعطاف‌پذیر است.

جرمی هانت، صدراعظم بریتانیا در پاسخ به ارقامی که نشان می‌دهد بریتانیا در سال 2022 از رکود اقتصادی اجتناب کرده است، گفت که این اعداد نشان‌دهنده «استقامتی بنیادی» است – اما افزود که این کشور «هنوز دارای مشکلات اساسی است.»

منبع: BBC